Visits: 41
Les étapes spirituelles du shaykh Abū Sa’yd Abu el-Khayr
Une des figures les plus illustres de la Perse du Xème-XIème siècle est le shaykh Abū Sa’yd Abu el-Khayr (967 – 1049), originaire du Khorasan, où il demeura toute sa vie. C’est son arrière petit-fils qui racontera sa vie et ses enseignement quelques 130 ans plus tard, dans un livre illustre, appelé “Asrâr el-Tawhîd”, les secrets de l’affirmation de l’unicité de Dieu. En voici un extrait qui résume les différentes étapes que peut traverser celui qui veut se voir au service, à l’adoration de Dieu et en met aussi en évidence les pièges éventuels dans lesquels la personne animée par le zèle de l’adoration de Dieu peut tomber.
Asrâr Al-tawhid, fi maqamât Abu Sa’yd, texte persan de Mohammad Ibn-e Monavvar, livre 2, chapitre 3
شیخ را پرسیدند که بنده از وايست خود کی باز رهد؟ گفت آنگه کی خداوندش برهاند. این بجهد بنده نباشد بفضل و خداوندی وی بود و بصنع و بتوفيق وی. نخست وايست این حدیث در وی پدید آرد، آنگه ﺩر توبه بر وی بگشاید، آنکه در مجاهده افگند تا بنده جهد می کند، يک چند در ان جهد خود سر می کشد پندارد کی از جایی می آید و یا کاری می کند
On demanda au Cheikh comment un serviteur de Dieu peut se libérer de son propre vouloir. Il dit : Quand son Dieu le libérera. Cela ne tient pas à l’effort du serviteur mais à la générosité divine, à Son œuvre et à la faveur qu’Il accorde. D’abord Dieu fait apparaître la nécessité de cela, puis ouvre devant son serviteur la porte de la conversion, puis il le jette dans le désir d’un effort réparateur, de mortification, jusqu’à ce qu’il fasse quelque chose. Après quelque temps passé dans cet effort, il relève la tête et considère avec orgueil le chemin parcouru et le travail qu’il a accompli.
پس از ان عاجز آید و راحت نیابد کی حايض است و آلوده است
Puis il devient incapable de cela et ne trouve plus de paix, parce qu’il est encore impur et sale.
، آنگه بداند کی آن طاعتها پنداشت کرده است توبه کند و بداند کی بتوفيق خداوند بوده است
Ainsi il réalise que ces actes d’obéissance ont été accomplis avec orgueil, en se considérant soi-même, et il se convertit. Il réalise ainsi que cela (les efforts qu’il avait été capable de faire) avaient été accomplis avec l’aide de Dieu.
چون این بداند آنگه راه حق بدلش درآید آنگه ﺩر یقین بروى بگشایند،
Lorsqu’il sait cela la vérité se fraie un chemin dans son cœur et la porte de la certitude s’ouvre devant lui.
یکچندی می رود و از همه کسی هر چیزی فرا می ستاند و خواریها بکشد و بیقین میداند کی این فراز کردهء کیست آنگه شك از دلش برخیزد.
Il continue ainsi un certain temps et supporte tout de tout le monde et accepte les humiliations, mais il sait qui est Celui qui lui présente toutes ces épreuves et ainsi le doute abandonne son cœur.
پس درِ محبت بروی بکشانید تا در ان دوستی یکچندی فرانماید و در ان دوستی منی سر از مردم برزند و در ان منی ملامتها بر پذیرد
Ensuite la porte de l’amour (de l’amitié de Dieu) s’ouvre devant lui, et au fur et à mesure qu’il avance dans cette amitié l’égoïsme des hommes se révèle à lui et reçoit des reproches.
و ملامت این باشد کی هر چیزی پیش آید بر پذیرد در دوستی خدای و از ملامت نیندیشد
Quelque blâme qui soit, quoi qu’il lui arrive, il accepte tout dans l’amour de Dieu et ne fait pas cas des reproches.
پنداشتی در وی پدید آید گويد من دوست دارم، در ان نیز یک چند بدود، ازان نیز برآید و بنه آساید و نیارامد و بداند کی خداوند را دوست میدارد و خداوند را با او فضلست این همه بدوستی و بفضل اوست نه بجهد ما
Mais à ce moment un orgueil se manifeste car il se dit : « je possède l’amour » et il continue ainsi pour un certain temps et à partir de ce moment il n’a plus de tranquillité et de paix et c’est à ce moment-là qu’il réalise que c’est Dieu qui possède l’amour et c’est Dieu qui le lui accorde par grâce, que tout cela vient de Son amour et de Sa grâce, non de notre effort.
چون این همه بدید بیاساید، آنگاه ﺩرِ توحید بر وی بگشاید تا بداند و ببیند و شناسا کرداندش تا بشناسد کی کارها بخداوندست جل جلاله إنمالاشیاء برحمة الله
Quand il voit tout cela, il retrouve la tranquillité, alors s’ouvre devant lui la porte du Tawhid, de l’Unicité de Dieu, afin qu’il sache, qu’il voie et devienne conscient que les actions sont en Dieu, gloire à Lui. « En effet, les choses sont dans la miséricorde de Dieu ».
اینجا بداند کی همه اوست و همه [بدوست و همه ازوست] و [این] همه پنداشت است کی بدین خلق نهادست ابتلای ایشانرا و بلای ایشانرا و غلطیست کی بریشان میراند بجباری خویش برای آنكِ صفت جباری او راست
A ce moment il réalise que tout est Lui et tout est dans Son amour (amitié). Et il considère tout ce que Dieu met dans la création comme épreuves, difficultés et erreurs par lesquels Il les conduit, dans sa toute puissance, dans sa grandeur, à reconnaître la droiture de l’attribut de la grandeur de Dieu.
بنده بصفتهای او بیرون نگرد بداند کی خداوند اوست و آنچ خبر باشد عيانش می شود و معاینه می بیند و در کردار خداوند نظاره می کند آنگاه بجمله بداند کی او را نرسد کی گوید من یا از من، اینجا درین مقام بنده را عجزی پدید آید و وایستها از وی بیفتد، بنده آزاد و آسوده گردد
Le serviteur qui contemple Ses attributs sais que c’est Lui le Seigneur et ce qu’il avait entendu dire de Lui, lui devient maintenant clair et le voit de ses propres yeux et aperçoit les chemins, les actions du Seigneur. Maintenant il sait pleinement qu’il ne lui appartient pas de dire « moi » ou « de moi », c’est l’étape où le serviteur fait l’expérience de son impuissance et les désirs issus de sa propre volonté tombent, le serviteur est libre et pacifié.
آنگه] بنده آن خواهد کی او خواهد خواست، بنده رفت و با سایش رسيد، همه اوست و توهیچ کس نیستی، اکنون همی گویی که هیچ کس نه ام [ولیکن اگر سرمویی فراتر کند در فریاد خواندن ایستی]
A ce moment-là, le serviteur voudra ce que Lui (le Seigneur) voudra, le serviteur s’en est allé il a été consumé , tout est Lui et toi tu n’es personne. Maintenant tu dis : « je ne suis personne ». (Mais qu’on t’arrache un cheveu et tu cries au secours).
اول کار می باید آنگه دانش کی تا بدانی هیچ چیز نمی دانی و بدانی که هیچ کس نه، این چنین آسان آسان نتوان دانست و این بتعلیم و تلقین بنه آید و این بسوزن بر نتوان دوخت و برشته بر نتوان بست، این عطای ایزدست [تا بکه ارزانی دارد و این ذوق کرا چشاند]، تعلیم حق می باید ذلک مما علمنی ربی آلرخمن علم القران
D’abord il faut l’action, afin que tu sache que tu ne connais rien et que tu sache que tu n’es personne, ce n’est pas facile d’apprendre cela. Cela ne vient pas par l’enseignement et l’instruction, cela ne peut pas être cousu par une aiguille, ni être lié par un fil. Cela est un don de Dieu, que reçoit gratuitement celui à qui il est donné de le goûter. Il faut que ce soit Dieu qui l’enseigne : « C’est cela que Dieu m’a enseigné, il m’a enseigné le Qur’an ».